डा. केशरजंग रायमाझीको नेतृत्व दरभंगा प्लेनमको निर्णय विपरीत दक्षिणपन्थी लाइनमा अघि बढ्न थालेपछि दरभंगा प्लेनमद्वारा निर्धारित पाँच वटै ‘जोन’ अर्थात् क्षेत्रका प्रतिनिधिहरुसमेत भई २०१८ भदौमा तुल्सीलाल अमात्य सचिव रहनुभएको अन्तरजोन सामञ्जस्य समितिको गठन भएको थियो । कमरेड तुल्सीलालले भारतमा रहनुभएका कमरेड पुष्पलालसँग समन्वय गर्नुका साथै र जेलमा रहनुभएका कमरेड मनमोहन अधिकारीलाई सकेसम्म जेलबाट भारतमा पु¥याई दुबैजना नेतालाई मिलाएर अघि बढ्ने कोसिस गरेको पाइन्छ ।

अन्तरजोन सामञ्जस्य समितिको निर्णयअनुरुप २०१९ वैशाख ४ गतेदेखि १५ गतेसम्म नेकपाको तेस्रो महाधिवशेन भारतको बाराणसीमा सम्पन्न भएको थियो । उक्त महाधिवेशनले कमरेड तुल्सीलाल अमात्यद्वारा प्रस्तुत ‘राष्ट्रिय प्रजातन्त्र’को कार्यक्रम पारित गर्नुका साथै उहाँलाई नै महासचिवमा चयन गरेको थियो ।

तेस्रो महाधिवेशनपछिको परिवेशमा सिंगो विश्व कम्युनिस्ट आन्दोलनमा रुसी र चिनियाँ धारलाई धुरी बनाउने प्रवृत्ति बढ्दै गएकाले त्यसले विवाद सिर्जना गरेको पाइन्छ । त्यसलाई महाविवादका रुपमा चर्काउने कोसिसहरु भएपछि कम्युनिस्ट पार्टी त्यसबाट थप प्रभावित हुन पुग्यो । त्यही क्रममा नेपालमा तुलसीलालले ‘कुन बाटो ?’ र पुष्पलालले ‘मूल बाटो’ नामक पुस्तिका प्रकाशन गर्नुभयो र यी दुई प्रमुख नेताका बीच विवाद चर्किदै गयो । फलस्वरुप, २०२५ सालमा पुष्पलालले आफ्नो अगुवाइमा भारतको गोरखपुरमा तेस्रो राष्ट्रिय सम्मेलन गरी अलग समूह घोषणा गर्नुभयो ।

यसरी तेस्रो महाधिवशेनको धारमा पनि विभाजनको शुरुवात हुन पुग्यो र नेकपा एक रहन सकेन ।

नेपाल कम्युनिस्ट पार्टी तेस्रो राष्ट्रिय महाधिवेशनबाट निर्वाचित केन्द्रीय कमिटी २०१९ वैशाख, ४–१५, बनारस, भारत

अखिल नेपाल कम्युनिस्ट क्रान्तिकारी को–अर्डिनेसन कमिटी (माक्र्सवादी–लेनिनवादी) को–अर्डिनेसन केन्द्र (कोके) २०३२ जेष्ठ १५, १६ मिल्स एरिया, विराटनगर

अखिल नेपाल कम्युनिस्ट क्रान्तिकारी को–अर्डिनेसन कमिटी (माक्र्सवादी–लेनिनवादी) को–अर्डिनेसन केन्द्र (कोके) २०३५, साउन, धनुषा, कचुडी

नेकपा (माले) को स्थापना सम्मेलन ०३५ पुस ११, मोरङ, इटहरा डिफु गाउँ